Bedenim dansla bütünleştiğinde şekilden öte bir noktada kendimi buluyorum. Başka boyutlarda iletişim-etkileşim mümkün oluveriyor.
Tuğçe Tuna
Tuğçe Tuna'dan kendi biyografisini dinleyelim..
Dansla hareketle büyüdüm. Tüm yaşamsal tercihlerimi kendi hareket tarzımı bedenleştirebilmekten yana kullandım.Çağdaş dans ve performans öğreticiliğimin 30. yılı ama sekiz yaşındayken Ankara Devlet Opera ve Balesi bünyesinde çocuk balesinde dans etmeye başladım. Ardından Hacettepe Üniversi Ankara Devlet Konservatuvarı'nda başladığım bale eğitimini 1991 de İstanbul Mimar Sinan Güzel Sanatlar Ünivesitesi (MSGSÜ)'nde bale bölümünde bitirdim.1992 de ilk üç öğrencisi olarak MSGSÜ Modern Dans Anasanat Dalı'na girdim, 1996 da onur derecesiyle bitirdim. 1996 da MSGSÜ de akademik dans eğitmenliğine başladım. Arada birçok uluslararası platformlarda festivallerde vb. dans ettim. Başta Amerika olmak üzere dans alanında özel eğitimler aldım. 2002 yılından beri Avrupa'da çağdaş dans eğitmenliği yapıyorum.Bazı eserlerim akademilerin MSGSÜ, Salzburg-SEAD, Köln-HZT gibi okulların repertuvarlarına girdi.
Dans ve beden arasında nasıl bir ilişki vardır?
'Dans yaratıcı yöntemleriyle kendini aktarır.'Bu durum sözün ötesindedir. Dans ' kalbe' iyi gelir her anlamda...
Benim için 'dans' bir bedenin hem oluş hali, hem de insanın erişebileceği en yüksek mertebe. "Öz" ile iletişime girdiğin an'dır dans. 'Yer küreyle kozmos arasında tamamen özgür, 'hiç' olduğun andır benim için'.
Herkes kendi dansını bulsun, kendi dansıyla barışık olsun dilerim. Bunu çok önemserim. Bedenin yaşam, yaşamda kalmak yani dönüşmek, adapte olmak ve hareket etmek için varolan bir biomekanik bir yapı olduğunu düşünürüm, bu nedenle bu iki kavramı birbirinden ayıramıyorum. Dansın bilişi geliştirdiğini, biliş geliştikçe de dans etme kapasitesini ve nüanslarının zenginleştiğini savunurum. Dans gelişip zenginleştikçe beden daha bütünsel olarak yaşamda kalır düşüncesindeyim.
Dans ettiğimizde beden-zihin-enerji dengesi sağlanıyor, hücre yenilenmesi daha sağlıklı oluyor, yeni nöron ağları örülüyor. Dans ederken endorfin, seratonin, oksitosin, dopamin gibi bir çok hormon üretiyoruz. Bu hormonlar hem kinestetik olarak hem psikolojik olarak iyileştirici oluyor.
Bedenimiz dansla bütünleştiğinde ne olur ?
Bireye göre değişir herhalde Hangi seviyede hangi tasayla dans ettiğine göre çeşitlilik gösterir...
Başka boyutlarda iletişim-etkileşim mümkün oluveriyor. Ben bütünleştiğimde şekilden öte bir noktada kendimi buluyorum. Zihnimin sınırları eriyor sanki. Gerçek anlamda yapay olandan özgürleştiğimi hissediyorum. Dansla bütünleşen bedenler gördüğümde ise ruh- enerji akışı izliyormuşum gibi oluyorum.
Bedenimizi tanıma sürecinde dansın rolü nedir? Bedenimizi tanımak dansla mümkün müdür ?
Bedenini, yaşamsal dinamiklerini dans aracılığıyla tanımlamak mümkün. Bedeni bütünsel olarak yönetebilmek, duyumsamak dansla mümkün.
Çağdaş dans yapmak için hangi teknikleri öğrenmeliyiz? Çağdaş dans ve beden ilişkisinden bahseder misiniz?
'Çağdaş dans' sanatsal bir algıdır. Çağdaş dans sanatında kullanılabilecek olan bireysel yaratıcı esnek ve kuvvetli bedeni, inşa etme-geliştirme ve sakatlanmasını önleme çalışmalarıdır dans dersleri. Çağdaş dans tekniğini tanımlayamıyoruz aslında. Ama benim için çok somatik teorilerin, kadim bilgilerin, yaratıcılığın ve bireyselliğin hareket etme metotlarında hakim olduğu, bugünün aracılığıyla bugünün bedenini, fikrini, itkisini, bugünün ihtiyaçlarını aktarmayı, bireysel olan fiziksel kapasitenin zenginleşmesini hedefliyorum.
Bedeni, kendi basıncıyla yerçekimine maruz bırakmak, farklı seviye, yön ve hız/ritim kullanarak, sahip olunan beden bütünlüğünü(uzun süre sağlıklı şekilde) kullanılabilmesi amaçlarım arasında . Beden- basınç ve akış dengesi diye tanımlıyorum kendi dans tekniği dersimi.
MSGSÜ bünyesinde Modern Dans Anasanat Dalı dışında çağdaş dans öğretiyor musunuz?
Tabii ki, kurum dışında da 1993 den bu yana çağdaş dans teknikleri, beden farkındalığı gibi farklı grup ve yaş aralıklarına özel beden ve dans odaklı dersler veriyor, inzivalar gerçekleştiriyorum.
Modern Dans Anasanat Dalı olarak gelecekte kendinizi nerede görüyorsunuz?
Burası bir devlet üniversitesi akademik dans programı. Ülkenin beden odaklı sanatsal üretim ve söylem geliştirme alanı. Gelecekten ziyade şimdi ve burada ne yapıyoruz, nasıl yapıyoruz sorusuna odaklanıyor, evrensel seviyede dans sanatı eğitim programlarını takip ediyor ve eş değerde olmaya çalışıyoruz.
Beden kültürünün geliştirilmesi, dans sanatının yaygınlaştırılması için emek veriyoruz. Umarım uzun yıllar işlevsel olarak program, evrensel standartlarda , bu alanda akademik eğitim almış, sanatıyla gündemini oluşturan akademisyenlerle devam eder.
Yaptığınız projelerin temasını belirleme süreci nasıl oluyor? Toplum odaklı ve bütütünün farkındalığı için yaptığınız hangi çalışmalarınız oldu?
Yaptığınız projelerde tema ne oluyor? Toplumsal olarak dans ve beden odaklı bir projeniz oldu mu ?
Ortaya çıkan eserlerim ' Bedenin zaman denen bu göreceli kavram içindeki biricikliğe inanıyorum'.Yaratıcılık, yaşam ile varoluş arasında bir boşluk varsa benim için şeffaf bir geçiş alanıdır
Tuğçe Ulugün Tuna olarak hayalinizde bir proje var mı ya da bunu hangi yıllarda gerçekleştirdiniz?
Zaten hayalimdekini 'bedenleştirme' yolundayım. Dolayısıyla hayalimdekileri somutlaştırmaya odaklıyım. Her zaman hayalimde yapmak istediğim, içimde pişirdiğim eser taslaklarım var.
Sanata dair sahnelediğiniz projede ne kadar estetik kaygılar güdüyorsunuz?
Toplumda alışılagelmiş esetik kaygılarla ilgilenmiyorum 1993 den bu yana. Eserlerimde geçmiş yüzyıllardan kalan olağan estetik yaklaşım, tasarım ve yargılarından özgürleşmek isterim. 'Dans bireyseldir'. Beden nasılsa dansta öyledir...
Dans etmek kabiliyete dayandırılır doğru mudur ? Veya doğuştan yetenekli olmak ne kadar etkilidir?
Genel olarak şöyle cevap verebilirim. Her beden hareket etme kapasitesine sahip. Dans etmek insanın doğasında olan bir akış hali. Başta da ifade ettiğim gibi 'her beden kendi dansını bulsun, keşfetsin' derken hem kinestetik hem de varoluşsal bir yaklaşımdan bahsediyorum.
Profesyonel dans sanatçısı olmak demek, farklı hareket dinamiklerinde beden-kapasitesini üst seviyede kullanabilmek demek. Hareketteki farklı nüansları, farklı koordinasyon yaklaşımlarını bedenden yansıtabilmek ve hafızasında tutabilmek demek.
Dans sanatçısı olma süreci, kademeli gelişen bir süreçtir ve kişinin kendini kendi bedeniyle sınaması tutku, işlevsel çalışma programı, yaşam koşullarının dengesini ve sabır talep eder, bu nedenle zahmetlidir. Tüm bunlar olurken zihinsel ve psikolojik olarak yaratıcı olabilmek, esnek ve kuvvetli olabilmek elzemdir. Kabiliyet bu bütünsel dengeyi, sürekli ve kademeli olarak sağlayabilmektir benim için.
Öte yandan fiziksel koşulların, örneğin eklem-kas-bağ dokusu vb. yapısının bu süreci taşıyabilecek yapıda olabilmesi iyi bir avantajdır.
'Doğuştan yetenekli...' pozitif ayrımcı olan bu söyleminin 21. yüzyılda anlamını yitirdiğini düşünüyorum.
Yorumlar
Yorum Gönder